ОЦІНКА РОЛІ КОНВЕРСІЇ РЕЦЕПТОРІВ ПРИ ПОШИРЕНОМУ РАКУ МОЛОЧНОЇ ЗАЛОЗИ У ВИНИКНЕННІ ХІМІОРЕЗИСТЕНТНОСТІ
ARTICLE PDF (English)

Ключові слова

рак молочної залози
неоад’ювантна хіміотерапія
конверсія рецепторів
хіміорезистентність

Як цитувати

Мовчан, О. В., Смоланка, І. І., Ляшенко, А. О., Лобода, А. Д., Досенко, І. В., & Іванкова, О. М. (2025). ОЦІНКА РОЛІ КОНВЕРСІЇ РЕЦЕПТОРІВ ПРИ ПОШИРЕНОМУ РАКУ МОЛОЧНОЇ ЗАЛОЗИ У ВИНИКНЕННІ ХІМІОРЕЗИСТЕНТНОСТІ. Клінічна та профілактична медицина, (3), 56-62. https://doi.org/10.31612/2616-4868.3.2025.07

Анотація

Вступ. Неоад’ювантна хіміотерапія (НХТ) використовується як важливий етап у лікуванні хворих на рак молочної залози (РМЗ). Ми маємо обмежену інформацію щодо конверсії статусу рецептора естрогену (ER) та/або рецептора прогестерону (PR) у пацієнтів з раком молочної залози (РМЗ) після НХТ та їх кореляцію з прогнозом хіміорезистентності. Не всі клінічні установи визначають рецепторний статус після НХТ та оперативного втручання у хворих на РМЗ, але статус може змінюватися. Саме тому виникає потреба змінювати схему ад’ювантного лікування. Адже неадекватна терапія може призвести до хіміорезистентності.

Мета. Визначити вплив змін рецепторного статусу на етапах лікування РМЗ на розвиток хіміорезистентності.

Матеріали та методи. Шістдесят пацієнтів із поширеним раком молочної залози після неоад’ювантної хіміотерапії (НХТ) були включені до дослідження та розподілені на дві групи: групу зі стабільним рецепторним статусом – 30 пацієнтів (без конверсії статусу рецепторів ER та PR до та після НХТ) та групу зі зміненим рецепторним статусом – 30 пацієнтів (з конверсією рецепторів ER або PR). Для порівняння 5-річної безрецидивної виживаності (DFS) між групами застосовували однофакторний аналіз.

Результати. Оцінки 5-річної DFS для пацієнтів у групі 22 пацієнток зі стабільним рецепторним статусом (73,7%) були значно вищими, ніж у групі 16 пацієнток зі змінним рецепторним статусом (55,2%, P = 0,015). Тоді як оцінки 5-річної загальної виживаності (OS) для пацієнтів із або без конверсії рецепторів не відрізнялися статистично (80,0 проти 72,4%, логарифмічний тест, P = 0,587). В однофакторному аналізі пропорційних ризиків Кокса пацієнти з конверсією рецепторів мали гірший показник DFS (співвідношення ризиків, 1,995; 95% довірчий інтервал, 1,130–3,521, P = 0,031).

Висновки. Ми наполегливо рекомендуємо тестувати біомаркери пацієнтів на етапах лікування та приділяти більше уваги пацієнтам, які мають конверсію рецепторів. Ці пацієнти потребують індивідуального підходу для терапії при комплексному лікуванні. Визначення гормонального статусу необхідно проводити обов’язково після проведення неоад’ювантної терапії, з післяопераційного матеріалу, оскільки гормональний статус може змінюватися, а також змінюватися тактика лікування, що запобігатиме виникненню хіміорезистентності.

https://doi.org/10.31612/2616-4868.3.2025.07
ARTICLE PDF (English)

Посилання

Al-Saleh, K., Salah, T., Arafah, M., Husain, S., Al-Rikabi, A., & Abd El-Aziz, N. (2021). Prognostic significance of estrogen, progesterone and HER2 receptors' status conversion following neoadjuvant chemotherapy in patients with locally advanced breast cancer: Results from a tertiary Cancer Center in Saudi Arabia. PloS one, 16(3), e0247802. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0247802

Mohan, S. C., Walcott-Sapp, S., Lee, M. K., Srour, M. K., Kim, S., Amersi, F. F., Giuliano, A. E., & Chung, A. P. (2021). Alterations in Breast Cancer Biomarkers Following Neoadjuvant Therapy. Annals of surgical oncology, 28(11), 5907–5917. https://doi.org/10.1245/s10434-021-09814-1

Radosevic-Robin, N., Selenica, P., Zhu, Y., Won, H. H., Berger, M. F., Ferrando, L., Cocco, E., Privat, M., Ponelle-Chachuat, F., Abrial, C., Nabholtz, J. M., Penault-Llorca, F., Reis-Filho, J. S., & Scaltriti, M. (2021). Recurrence biomarkers of triple negative breast cancer treated with neoadjuvant chemotherapy and anti-EGFR antibodies. NPJ breast cancer, 7(1), 124. https://doi.org/10.1038/s41523-021-00334-5

Schneider, J., Lee, H. J., Nam, S. J., Lee, S. J., Jung, J. H., Jung, S. H., Lim, S. T., Jeon, Y. W., & Gwak, H. (2020). Relative Survival Benefit by Hormonal Receptor Status of Adding Trastuzumab to Neoadjuvant Chemotherapy in Breast Cancer Patients. Journal of breast cancer, 23(3), 259–267. https://doi.org/10.4048/jbc.2020.23.e34

American Cancer Society. Last Revised: September 20, 2019 www.cancer.org › cancer

Yang, L., Zhong, X., Pu, T., Qiu, Y., Ye, F., & Bu, H. (2018). Clinical significance and prognostic value of receptor conversion in hormone receptor positive breast cancers after neoadjuvant chemotherapy. World journal of surgical oncology, 16(1), 51. https://doi.org/10.1186/s12957-018-1332-7

Smolanka, I. I., Movchan, O. V., Bagmut, I. Y., Sheremet, M. I., Kolisnyk, I. L., Dosenko, I. V., Lyashcnko, A. O., Ivankova, O. M., Loboda, A. D., & Shidlovskyi, O. V. (2023). Breast cancer relapses considering molecular biological characteristics. Journal of medicine and life, 16(1), 70–75. https://doi.org/10.25122/jml-2022-0189

Asaoka, M., Gandhi, S., Ishikawa, T., & Takabe, K. (2020). Neoadjuvant Chemotherapy for Breast Cancer: Past, Present, and Future. Breast cancer : basic and clinical research, 14, 1178223420980377. https://doi.org/10.1177/1178223420980377

Guarneri, V., Broglio, K., Kau, S. W., Cristofanilli, M., Buzdar, A. U., Valero, V., Buchholz, T., Meric, F., Middleton, L., Hortobagyi, G. N., & Gonzalez-Angulo, A. M. (2006). Prognostic value of pathologic complete response after primary chemotherapy in relation to hormone receptor status and other factors. Journal of clinical oncology : official journal of the American Society of Clinical Oncology, 24(7), 1037–1044. https://doi.org/10.1200/JCO.2005.02.6914

Movchan, O. V., Bagmut, I. Y., Shipko, A. F., Smolanka Senior, I. I., Sheremet, M. I., Kolisnyk, I. L., Bagmut, O. V., Lyashenko, A. O., Loboda, A. D., Ivankova, O. M., Dosenko, I. V., Lazaruk, O. V., Gyrla, Y. V., & Bilookyi, O. V. (2022). HER2/positive and HER2/low in inflammatory breast cancer recurrence. Journal of medicine and life, 15(12), 1573–1578. https://doi.org/10.25122/jml-2022-0213

Rey-Vargas, L., Mejía-Henao, J. C., Sanabria-Salas, M. C., & Serrano-Gomez, S. J. (2020). Effect of neoadjuvant therapy on breast cancer biomarker profile. BMC cancer, 20(1), 675. https://doi.org/10.1186/s12885-020-07179-4

Du, L., Yau, C., Brown-Swigart, L., Gould, R., Krings, G., Hirst, G. L., Bedrosian, I., Layman, R. M., Carter, J. M., Klein, M., Venters, S., Shad, S., van der Noordaa, M., Chien, A. J., Haddad, T., Isaacs, C., Pusztai, L., Albain, K., Nanda, R., Tripathy, D., … Symmans, W. F. (2021). Predicted sensitivity to endocrine therapy for stage II-III hormone receptor-positive and HER2-negative (HR+/HER2-) breast cancer before chemo-endocrine therapy. Annals of oncology : official journal of the European Society for Medical Oncology, 32(5), 642–651. https://doi.org/10.1016/j.annonc.2021.02.011

Zattarin, E., Leporati, R., Ligorio, F., Lobefaro, R., Vingiani, A., Pruneri, G., & Vernieri, C. (2020). Hormone Receptor Loss in Breast Cancer: Molecular Mechanisms, Clinical Settings, and Therapeutic Implications. Cells, 9(12), 2644. https://doi.org/10.3390/cells9122644

Pasha, N., & Turner, N. C. (2021). Understanding and overcoming tumor heterogeneity in metastatic breast cancer treatment. Nature cancer, 2(7), 680–692. https://doi.org/10.1038/s43018-021-00229-1

Riggio A, Varley K, Welm A. (2021). The lingering mysteries of metastatic recurrence in breast cancer. Br J Cancer, 124, 13–26. https://doi.org/10.1038/s41416-020-01161-4

Del Mastro, L., Mansutti, M., Bisagni, G., Ponzone, R., Durando, A., Amaducci, L., Campadelli, E., Cognetti, F., Frassoldati, A., Michelotti, A., Mura, S., Urracci, Y., Sanna, G., Gori, S., De Placido, S., Garrone, O., Fabi, A., Barone, C., Tamberi, S., Bighin, C., … Gruppo Italiano Mammella investigators (2021). Extended therapy with letrozole as adjuvant treatment of postmenopausal patients with early-stage breast cancer: a multicentre, open-label, randomised, phase 3 trial. The Lancet. Oncology, 22(10), 1458–1467. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(21)00352-1

Zhao, W., Sun, L., Dong, G., Wang, X., Jia, Y., & Tong, Z. (2021). Receptor conversion impacts outcomes of different molecular subtypes of primary breast cancer. Therapeutic advances in medical oncology, 13, 17588359211012982. https://doi.org/10.1177/17588359211012982

Parinyanitikul, N., Lei, X., Chavez-MacGregor, M., Liu, S., Mittendorf, E. A., Litton, J. K., Woodward, W., Zhang, A. H., Hortobagyi, G. N., Valero, V., Meric-Bernstam, F., & Gonzalez-Angulo, A. M. (2015). Receptor status change from primary to residual breast cancer after neoadjuvant chemotherapy and analysis of survival outcomes. Clinical breast cancer, 15(2), 153–160. https://doi.org/10.1016/j.clbc.2014.09.006

Ahn, S., Woo, J. W., Lee, K., & Park, S. Y. (2020). HER2 status in breast cancer: changes in guidelines and complicating factors for interpretation. Journal of pathology and translational medicine, 54(1), 34–44. https://doi.org/10.4132/jptm.2019.11.03

Wangchinda, P., & Ithimakin, S. (2016). Factors that predict recurrence later than 5 years after initial treatment in operable breast cancer. World journal of surgical oncology, 14(1), 223. https://doi.org/10.1186/s12957-016-0988-0

Creative Commons License

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.